Úngfrúin góða og húsið fjallar um fólkið í Húsinu sem er annt um mannorð sitt og grípur til örþrifaráða svo blettur falli ekki á heiður fjölskyldunnar. Í forgrunni eru samskipti systranna Þuríðar og Rannveigar en þrátt fyrir harmsögulegan undirtón ber frásögnin blæ einfaldleika og gamansemi.

Sagan kom fyrst út í safninu Fótatak manna árið 1933. Hún hefur verið gefin út um víða veröld. Dóttir skáldsins, Guðný Halldórsdóttir, gerði kvikmynd byggða á sögunni.